Zelfkritiek

Blog 19 mei - 2021

Waarom hebben we deze functie eigenlijk? Zelfkritiek kan ervoor zorgen dat je groeit.
Wanneer je tegen grenzen aanloopt van je kunnen of je comfort zone word je geconfronteerd me je eigen kunnen of misschien juist het ontbreken daarvan. En dat is helemaal niet erg. De vraag is alleen wat doe je wanneer je dit opmerkt. Wat voor systeem heb jij jezelf aangeleerd?
Daag je jezelf uit om actie te ondernemen om iets nieuws te leren en met ongemak te zijn waardoor je je comfort zone vergroot? Of praat je negatief en raak je onzeker door de confrontatie met wat je nu nog niet kan?
Het stemmetje van zelfkritiek klinkt als onze eigen stem en wanneer je deze gelooft en je hierdoor laat leiden ontstaat er een vorm van identificatie met deze kritiek. Op deze manier zou zelfkritiek ook heel verlammend kunnen werken.

Terwijl de betekenis van kritisch denken het volgende is: “Kritisch denken is een vaardigheid die aangeleerd en gebruikt kan worden om te beslissen of een bewering waar, gedeeltelijk waar, of fout is.”

En dat is precies waar het bij zelfkritiek vaak fout gaat. In plaats van daadwerkelijk jezelf af te vragen of de bewering die je over jezelf hebt echt waar is gaan we alleen maar op zoek naar bewijs om de bewering te bevestigen.
Dat is wat ons brein doet. Bevestiging zoeken om vervolgens te kunnen zeggen: “zie je nou wel…”
En wanneer we eenmaal die weg zijn ingeslagen is het vaak lastig om te stoppen en een andere afslag te nemen.
Daarbij komt ook nog dat ons brein negatieve ervaringen veel beter opslaat dan positieve. Neurowetenschapper Rick Hanson vergelijkt het zo: positieve ervaringen zijn als teflon en negatieve als klittenband.

Een ieder praat op zijn of haar eigen manier tegen zichzelf. Het zijn gedachtepatronen die je in je brein hebt gecreëerd. En deze paadjes die je hebt aangelegd bewandel je dus elke keer opnieuw en hiermee versterk je deze verbindingen in je brein dus ook weer.

Het helpt wanneer je beseft dat zelfkritiek niet meer is dan een mening van jezelf. (Of nog beter, niet meer dan een gedachte in je brein) Vraag jezelf gewoon eens af wanneer je die stem weer hoort die iets kritisch zegt over jezelf: ‘Is het echt waar?’
Probeer alleen bij het constateren te blijven. Alleen kijken naar de feiten, zonder oordeel. Is het behulpzaam? Gaat het je verder helpen? Als het je op scherp zet en in beweging dan is het behulpzaam. Kijk vervolgens ook eens naar de manier waarop je dit doet. Oefen in vriendelijk zijn voor jezelf.
En besef je dat je nieuwe (gedachten)paadjes kunt creëren in je brein. Dit betekent wel dat je op tijd moet opmerken dat je de oude weer bewandelt en hiervan afwijken. Net zolang totdat je nieuwe paden sterk genoeg zijn.

Welke nieuwe paden zou jij willen bewandelen? En van welke zou je afscheid willen nemen?


Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meer blogs